Παίρνω αφορμή από ένα γεγονός κατά το οποίο κάποιος μοναχός ο π. Παΐσιος σκεπτόταν να μην μνημονεύσει τον Επίσκοπο του κ.κ. Θεόκλητο επειδή εκείνος ναι μεν δεν είναι αιρετικός αλλά μνημονεύει έναν αιρετικό τον Οικουμενικό Πατριάρχη κ.κ. Βαρθολομαίο.
Εξ αρχής δηλώνω ότι σκοπός της έκθεσης των σκέψεων μου δεν είναι να προβώ σε θεολογική ανάλυση επί του θέματος, ούτε να κατηγορήσω τον Οικουμενικό Πατριάρχη, ούτε να οξύνω τα πνεύματα. Δεν θέλω να εντυπωσιάσω, ούτε να αποκτήσω χειροκροτητές. Θέλω να μιλήσω για τον άνθρωπο π. Θεόκλητο Μητροπολίτη Φλωρίνης. Και ίσως αυτό να αποτελέσει από μόνο του την απάντηση για τον ίδιο.
Το έτος 2000 πέρασα στο Τμήμα Βαλκανικών Σπουδών Φλώρινας. Πολύ όμορφη πόλη, παραδοσιακή, με θαυμάσια μέρη και εμ τη δική της ιστορία. Εκεί ένιωσα από την πρώτη στιγμή ότι ήθελα να κρατηθώ από κάπου. Δεν υπήρχε για μένα τίποτε άλλος εκτός από την Εκκλησία. Η Φλώρινα γνώριζα ότι έχει παράδοση στην πνευματικότητα και στα τέσσερα έτη σπουδών μου το διαπίστωσα.
Δεν θα ξεχάσω την αγάπη και το πλατύ χαμόγελο του ανθρώπου που για μένα εδώ και δεκαέξι χρόνια είναι Πατέρας, του π. Ιουστίνου νυν Επισκόπου Ν. Κρήνης και Καλαμαριάς. Συνδέθηκα από την αρχή μαζί του, αναπαυόμουν στο πετραχήλι του και για μένα η Μητρόπολη Φλωρίνης άρχισε από νωρίς να λειτουργεί ως ένας οικείος χώρος, ένα δεύτερο σπίτι όπου έβρισκα την ανάπαυση που επιθυμούσα. Μου αρέσει να αποκαλώ τον Μητροπολίτη Ν. Κρήνης Πατέρα, γιατί για μένα ήταν και είναι Πατέρας κι αυτό δεν θα αλλάξει. Δεν έχω να πω λόγια για τον π. Ιουστίνο. Με ευεργέτησε, με αγάπησε, μου στάθηκε σε όλα. Έμαθα πολλά από εκείνον. Λυπάμαι όμως γιατί όταν το 2004 έφυγα από τη Φλώρινα ένιωσα την απουσία του από τη ζωή μου. Και όποτε μου λείπει η παρουσία του, η συμβουλή του, δύσκολα καταφέρνω να μην συγκινούμαι.
Γνώρισα και τον άνθρωπο που διακονεί την Ιερά Μητρόπολη Φλωρίνης, Πρεσπών και Εορδαίας τον Σεβασμιώτατο κ.κ. Θεόκλητο, τον π. Θεόκλητο όπως τον γνωρίζετε χρόνια τώρα. Είχα μία δημιουργική ανησυχία μέσα μου. Πώς μπορεί ένας Επίσκοπος να έχει τόση αγάπη και να γελάει συνεχώς; Αυτό με βοήθησε στο να πλησιάσω τον ίδιο, να τον γνωρίσω και να έχω μία επικοινωνία μαζί του που με βοήθησε κατά τη φοίτηση μου στη Φλώρινα. Επίσης θέλω να εκφράσω την αγάπη μου προς όλους τους Πατέρες της Μητρόπολης και να σταθώ στον π. Δημοσθένη και στον π. Σάββα που διακονούν Θεό και ανθρώπους στην αγαπημένη μου ενορία της Αγίας Παρασκευής. Δεν θα ξεχάσω τις ώρες που περνούσα δημιουργικά και ψυχωφέλιμα δίπλα τους στον ιερό ναό. Τους θεωρώ οικογένεια μου και τους ευχαριστώ πάρα πολύ για την ανυπόκριτη τους αγάπη.
Ένας Επίσκοπος βάλλεται. Η αγία μας Εκκλησία και Πατέρες όπως ο άγιος Ιγνάτιος ο Θεοφόρος εξαίρουν τον Επίσκοπο, ο οποίος ίσταται «εἰς τύπον καὶ τόπον Χριστοῦ». Επίσης η ιεροκατηγορία είναι αμάρτημα. Υπάρχει και μία περίπτωση κατά την οποία οι πιστοί οφείλουν να μην υπακούν στον Επίσκοπο τους. Αναφέρω ένα παράδειγμα. Ο Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος μιλώντας για τους λαϊκούς που βάλλουν εναντίον των ιερέων για θέματα που αφορούν την πίστη τονίζει: «Δεν τους κατακρίνω, τους επαινώ∙ θα ευχόμουν να είμαι ένας από αυτούς».
Στο σημείο αυτό τίθεται ένα ερώτημα. Ποιος είναι αιρετικός και ποιος δεν είναι; Και ποιος αποφαίνεται για κάτι τέτοιο; Ο αφορισμός είναι κάτι που αποτελεί μονομερή ενέργεια μιας ομάδας πιστών ή αποφαίνεται μία Σύνοδος για κάτι τέτοιο; Φυσικά θα γνωρίζετε πως μόνο η Σύνοδος (π.χ. της Ιεραρχίας της Εκκλησίας της Ελλάδος έχει το ΑΠΟΚΛΕΙΣΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΩΜΑ να κινήσει όλες τις ενέργειες για να χαρακτηρίσει κάποιον ως αιρετικό και αν τον απομακρύνει από τους κόλπους της). Είναι διαφορετικά τα κριτήρια ενός «νόμιμου» οργάνου που αντλεί την κανονικότητα της ύπαρξης του, του ρόλου του και των ενεργειών του στηριζομένη η ίδια σε εκκλησιολογικά θεμέλια και είναι διαφορετικά τα κριτήρια ανθρώπων ή ομάδων που μονομερώς προβαίνουν σε διαχωριστικές ενέργειες, η οποίες εν τέλει αναστατώνουν την Εκκλησία.
Μπορεί να έχουν δίκιο κάποιοι και να χαρακτηρίζουν έναν πιστό ως αιρετικό. Η απόδοση των ανάλογων «εκκλησιαστικών ποινών» απέναντι του είναι υπόθεση της Ιεραρχίας μιας Εκκλησίας (π.χ. της Ελλάδος, της Σερβίας κ.ο.κ.) και όχι μιας ομάδας πιστών που ενεργούν συναισθηματικά και εμ βάση το θυμικό. Τονίζω ξανά. Μπορεί να έχει δίκιο αυτή η ομάδα και κάποιος να είναι αιρετικός. Στην εκκλησιαστική όμως ιστορία υπήρχαν και υπάρχουν θεσμοί που είναι οι πλέον αρμόδιοι για να ερευνήσουν μία υπόθεση, να καλέσουν σε απολογία τον «κατηγορούμενο» και με βάση τους Ιερούς Κανόνες και τη ζωή της Εκκλησίας (προηγείται η πνευματική ζωή ως βίωμα και έπεται η κατοχύρωση μιας αλήθειας, ενός δόγματος) να τον κρίνουν ως αιρετικό. Επομένως θέλω με τους λόγους τούτους να εστιάσω σε ένα ζήτημα που ή ξεχνάμε ή προσπερνάμε στην Εκκλησία. Η Εκκλησία αποφασίζει εν συνόλω κι αυτό μεταφράζεται στην ιστορία της ως «συνοδικά». Και συνοδικά η κάθε Ορθόδοξη Εκκλησία έχει την Ιεραρχία της όπου προεδρεύει ο εκάστοτε Αρχιεπίσκοπος, Πατριάρχης και τα Συνοδικά της μέλη.
Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης κ.κ. Θεόκλητος είναι σταθερός Ιεράρχης και χαρακτηρίζεται από την αγάπη του για την Εκκλησία και την Πατρίδα. Κηρύττει Θεό και ρωμιοσύνη στις καρδιές των Ελλήνων. Ξεχειλίζει λόγο θείο, λόγο πατερικό, τιμά το ράσο του, την πατρίδα και τη σχέση με τον Θεό. Από μικρός δίπλα σε έναν άγιο Γέροντα τον Μακαριστό Φλωρίνης Αυγουστίνο διαθέτει αδιαμφισβήτητα κρυστάλλινες πνευματικές περγαμηνές που στολίζουν με αρχοντιά την προσωπικότητα του. Μία προσωπικότητα που στο λιμάνι της ζωής καταθέτει την έμπονη αγάπη προς κάθε πονεμένη ψυχή που αναζητά ο φως της ζωής στην Εκκλησία. Μητροπολίτη που βάζει την ελληνική σημαία στη Φλώρινα, από εκεί όπου ξεκινάει η Ελλάδα. Τέτοιους ανθρώπους τους σέβεσαι. Τους αγωνιστές δεν τους διώκεις, τους τιμάς.
Καλλιεργεί τις ψυχές με μυρσίνη αγιοτόκο που αναδύει θυμίαμα στον ουρανό της χάριτος και τις θυμιατίζει με ανεξάντλητη εαρινή μυσταγωγία σμιλευμένη με συγχώρηση και έλεος∙ εμβαπτίζοντας συνάμα τον κάθε πιστό ως ιδιαίτερη προσωπικότητα στην αγάπη του Θεού και σκορπώντας το φως της άρρητης μεταμόρφωσης που δοξαστικά ψάλλει ως δρόσος Αερμών στο Ελληνικό μαρτυρικό χώμα της Μακεδονίας. Εκεί όπου η αρχοντιά και η ευλάβεια κοσμούν το ψηφιδωτό της αέναης πνευματικής επανάστασης και θυμίζει πως Ελλάδα και Ορθοδοξία είναι μία αιώνια αλήθεια, μία αναλλοίωτη ομορφιά. Έτσι ως εραστής των θεολογικών γραμμάτων και της Ιεράς Παράδοσης, ζει στη Μακεδονία, κηρύττει στη Μακεδονία και θυσιάζει τη ζωή του για την αγάπη του Χριστού.
Βάζοντας εδαφιαία μετάνοια στην αγάπη σας, ζητώ την ευχή σας Σεβασμιώτατε πάτερ και Δέσποτα και αναφωνώ μαζί με όλη τη Φλώρινα, τη Μακεδονία και όλη την Ελλάδα Άξιος!
Ηρακλής Φίλιος
Θεολόγος, Βαλκανιολόγος
Με εκτίμηση,
ΗΡΑΚΛΗΣ ΦΙΛΙΟΣ | iraklisfilios@gmail.com